“Ο Αληθινός Τρικεράτωψ φοβάται;” του Βαγγέλη Ηλιόπουλου είναι μια ιστορία ενός αγοριού στο σχολείο με θέμα τον εκφοβισμό. Ο Πάρης είναι από άλλη χώρα, δεν έχει φίλους και δεν μπορεί να προφέρει το /ρ/ κι ας το έχει στο όνομά του. Με λίγα λόγια είναι το τέλειο θύμα για τον Αχιλλέα και την παρέα του, τους νταήδες του σχολείου. Σαν να μην έφτανε που δεν τον συμπεριλάμβαναν σε κανένα παιχνίδι τους, δεν άφηναν και κανέναν άλλο να το κάνει. Του είχαν βγάλει και παρατσούκλι. Τον φωναζαν Πάη-πάει. Κάθε πρωί ο Πάρης δεν ήθελε να πάει σχολείο και γιατί να θέλει άλλωστε. Η μοναξιά ήταν αφόρητη. Ακόμα και η Ελένη και η Αφροδίτη που τον συμπαθούσαν, δεν τολμούσαν να το δείξουν.
Μια μέρα όμως, στη ζωή του Πάρη ήρθε ένας φίλος, ο Αληθινός! Τον βρήκε στην παραλία κι από τότε έγιναν αχώριστοι. Τι κι αν ο Αληθινός ήταν ένας… δεινόσαυρος! Ο Πάρης τον πήρε μαζί του στο χορό μεταμφιεσμένων του σχολείου με θέμα τα προΪστορικά τέρατα. Με τη βοήθειά του κατάφερε να αντιμετωπίσει τους φόβους του, να ορθώσει το ανάστημά του στους “αρχηγούς” του σχολείου και να αποκτήσει ΑΛΗΘΙΝΟΥΣ φίλους.
“Μάθε και εσύ να αναγνωρίζεις, να αντιστέκεσαι και να αντιδράς στο σχολικό εκφοβισμό”! Πρόκειται για ένα θέμα που μας αφορά όλους κι ένα βιβλίο είναι μια καλή αφορμή για συζήτηση και προβληματισμό.
Ο Πάρηs και ο Αληθινόs μπορούν να γίνουν η αφορμή να συζητήσουμε για συναισθήματα όπως η φιλία και η χαρά, αλλά και ο φόβοs και το μίσος. Οι ξεκάθαροι ρόλοι της ιστορίαs μπορούν να μας χρησιμεύσουν για αντίστοιχα παιχνίδια, στα οποία τα παιδιά θα εναλλάσσονται, ώστε να παίξουν τον ρόλο και του παιδιού που εκφοβίζει και του παιδιού που εκφοβίζεται και του θεατή. Αν τους ζητήσουμε να μαs πουν τι ένιωσαν κάθε φορά, θα τα βοηθήσουμε να καλλιεργήσουν την ενσυναίσθηση και την αλληλοκατανόηση.
Παίζοντας τον ρόλο του Πάρη, θα κατανοήσουν το παιδί που δε μιλά γιατί:
- δεν του είναι εύκολο πάντα να μιλά για το τι του συμβαίνει και κυρίως για το τι κάνει το σχολείο μαρτύριο
- δε θέλει να μιλήσει σε οποιονδήποτε, αλλά επιλέγει κάποιον που εμπιστεύεται και αυτός έχει την ευθύνη να μην τον προδώσει και να μην το απογοητεύσει
- δε θέλει να ξέρει όλη η ομάδα τι του συμβαίνει, αλλά χρειάζεται τον χρόνο του για να εμπιστευτεί τους άλλους.
Ο Αληθινός Τρικεράτωψ φοβάται; – Δραστηριότητες
Παρουσίαση με κουκλοθέατρο
Θέλοντας να τραβήξω το ενδιαφέρον των παιδιών έφερα στην τάξη ένα δεινοσαυράκι. Για την ακρίβεια το είχα μέσα στην μπότα μου. Κάποια στιγμή τίναξα αναστατωμένη το πόδι μου και έβγαλα το δεινόσαυρο, οποίος έψαχνε το φίλο του τον Τρικεράτωψ. Βλέποντας τα παιδιά άρχισε να τα ρωτάει αν τον έχουν δει. Τα παιδιά τον ρώτησαν ποιος είναι ο Αληθινός Τρικεράτωψ. Εκείνος τους έδωσε μια περιγραφή και ύστερα ρώτησε εμένα αν τον γνωρίζω. Του απάντησα πως τον ξέρω και τον έχω δει μαζί με το φίλο του τον Πάρη μέσα σ'ένα βιβλίο. Ο δεινόσαυρος θέλησε να του διαβάσω το βιβλίο και προφανώς τα παιδιά ενθουσιασμένα ήθελαν περισσότερο.
Ερωτήσεις για συζήτηση
Οι παρακάτω ερωτήσεις βοηθούν για περισσότερη ανάλυση και κατανόησης της ιστορίας. Είναι επιθυμητό να διακόπτουμε σε μερικά σημεία την αφήγηση και ρωτάμε τα παιδιά τι συμβαίνει. Έτσι, είναι περισσότερο ενεργά στη διαδικασία.
- Πώς περνάει ο Πάρης στο σχολείο; Πώς νιώθει;
- Ποιο είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του;
- Πώς συμπεριφέρεται ο Αχιλλέας και ο Οδυσσέας;
- Τι μπορεί να τους συμβαίνει και να συμπεριφέρονται έτσι;
- Γιατί η Αφροδίτη και η Ελένη, αν και συμπαθούν τον Πάρη, δεν τον υπερασπίζονται;
- Είχαν την υποχρέωση να το κάνουν;
- Τι άλλαξε στη σχέση της ομάδας και τελικά χόρεψαν όλοι μαζί;
- Άραγε οι γονείς και η δασκάλα ήξεραν τι συνέβαινε στην αρχή;
«Αλυσίδα χεριών»
Στο αριστερό χέρι γράφουν ένα φόβο με μαρκαδόρο και ύστερα στο δεξί ένα θετικό συναίσθημα. Σηκώνονται και ψάχνουν το ίδιο στα χέρια των άλλων και τα ενώνουν με όποιο έχουν το ίδιο.
«Διάδρομος συνείδησης»
Κάποιο παιδί υποδύεται ένα συμμαθητή του Πάρη π.χ. την Αφροδίτη, το οποίο πρέπει να αποφασίσει αν θα πει στη δασκάλα γι'αυτούς που ενοχλούν τον Πάρη. Βγαίνει από την αίθουσα και όσο ο συμμαθητής τους βρίσκεται έξω, οι υπόλοιποι διαμορφώνουν την συνθήκη. Δύο ομάδες 5 ατόμων φτιάχνουν δύο σειρές απέναντι ο ένας από τον άλλον και ενώνουν τα χέρια για να φτιάξουν μια γέφυρα. Η μία ομάδα είναι «Πες το γιατί…» και η άλλη «Μην το πεις γιατί…».
Ο συμμαθητής όταν επιστρέφει έχει το κεφάλι σκυφτό και τα μάτια κλειστά. Περνάει, με τη βοήθεια κάποιου, 2 φορές κάτω από τη γέφυρα και σταματάει σε κάθε ζευγάρι. Το κάθε μέλος της ομάδας λέει τη σκέψη του. Π.χ. το πρώτο ζευγάρι: «Πες το γιατί θα νιώσεις καλύτερα» και «Μην το πεις γιατί θα σε χτυπήσω». Επαναλαμβάνουν το ίδιο και τις δύο φορές. Την 3η φορά που ο συμμαθητής τους θα περάσει από κάτω το λένε όλοι μαζί ταυτόχρονα. Στο τέλος ο ήρωας λέει γρήγορα αυτό του έμεινε.
«Ιστορία με 6 λέξεις»
Οι μαθητές καλούνται να γράψουν μια ιστορία με 6 λέξεις. Το θέμα τους θα είναι εμπνευσμένο από το παραμύθι και γενικότερα τον εκφοβισμό. Αυτή η δραστηριότητα δίνει την ευκαιρία στα παιδιά να γράψουν χωρίς να φοβηθούν το μέγεθος μιας μεγάλης ιστορίας. Επιπλέον, συμπυκνώνουν μέσα σε λίγες λέξεις το συναίσθημα κάποιου, πίσω από το οποίο κρύβεται μια ολόκληρη ιστορία. Στο τέλος, διαβάζουμε τις ιστορίες και και προσπαθούμε να καταλάβουμε ποιος μπορεί να το είπε και γιατί.
Α' τάξη
Στ' τάξη
«Παιχνίδι ρόλων»
Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες. Η κάθε ομάδα θα έχει τον Συγγραφέα, τον Εικονογράφο, τον Ήρωα, τον Αναγνώστη. Προετοιμάζονται λίγο μεταξύ τους για το πως θα παρουσίαζαν την ιστορία ο καθένας από τη θέση του. Στη συνέχεια, σηκώνεται όλη η ομάδα και κάθεται μπροστά από τις άλλες. Οι άλλες ομάδες παίρνουν συνέντευξη στην ομάδα αυτή και ο καθένας απαντάει υποδυόμενος το ρόλο του.
«Ημερολόγιο»
Δίνουμε στα παιδιά τους “Ήρωες του βιβλίου “Ο Αληθινός Τρικεράτωψ φοβάται;” και τα δέκα πράγματα που γνωρίζουμε γι'αυτούς”. Πρόκειται για πέντε περιγραφές των ηρώων, Πάρη, Αφροδίτη, Ελένη, Οδυσσέα και Αχιλλέα, τα χαρακτηριστικά των οποίων δεν γνωρίζουμε μέσα από την ιστορία. Τι συμβαίνει στη ζωή του καθενός; Γιατί συμπεριφέρονται έτσι; Ανακαλύπτουμε στοιχεία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τον τρόπο που διαχειρίζονται τις καταστάσεις. Στοιχεία που ίσως μας θυμίζουν καταστάσεις και πρόσωπα τις καθημερινότητάς μας.
Αφού διαλέξουν όποιο ήρωα θέλουν, αναλαμβάνουν να γράψουν μια σελίδα στο ημερολόγιο από μια μέρα στο σχολείο. Το θέμα τους μπορεί να είναι ελεύθερο, είτε έχει σχέση με την ιστορία, είτε διαδραματίζεται πριν ή μετά.
Δείτε στο παρακάτω βίντεο μια συνέντευξη του Βαγγέλη Ηλιόπουλου που εξηγεί πως μπορούμε να προσεγγίσουμε το παραμύθι αυτό.
Δείτε επίσης “Stop bullying” Διαθεματικό πρόγραμμα , Ημέρα κατά της σχολικής βίας, Το αόρατο αγόρι
Σχετικές Αναρτήσεις:
Φωτεινή Δημοπούλου
Εκπαιδευτικός Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, μέλος της Παιδαγωγικής Ομάδας "Σκασιαρχείο" και του Δικτύου Συνεργατικών Σχολείων Χανίων.
ΣΧΟΛΙΑ