Η γιορτή του Πολυτεχνείου παραμένει σημαντική, καθώς δεν έχει εκλείψει η ιδεολογία στην οποία αντιστάθηκαν σθεναρά οι φοιτητές. Κάθε χρόνο, στα σχολεία προετοιμαζόμαστε για διάφορες εκδηλώσεις, με σκοπό να τιμήσουμε την εξέγερση αυτή και το συμβολισμό του Πολυτεχνείου.
Αφόρμηση στο σχολείο μας φέτος ήταν το βιβλίο “Η κυρά Δημοκρατία” της Κωνσταντίνας Αρμενιάκου. Με αυτό τον τρόπο, οι μικροί και οι μεγάλοι μαθητές μπόρεσαν να θυμηθούν, να καταλάβουν και να μάθουν τη διαφορά της δημοκρατίας και της δικτατορίας. Μετά την επεξεργασία του παραμυθιού, ζωγράφισαν όπως φαντάζονται την κυρά Δημοκρατία και την κυρα Δικτατορία.
Παρουσιάσεις και ομιλίες μαθητών
Αφού μιλήσαμε για το τι έγινε στο Πολυτεχνείο, οι μαθητές των μεγάλων τάξεων χωρίστηκαν σε ομάδες και βρήκαν πληροφορίες για τη Δικτατορία στην Ελλάδα, τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, φωτογραφίες, βίντεο και ηχητικά ντοκουμέντα. Με αυτό το υλικό, δημιούργησαν παρουσιάσεις με powerpoint. Την ημέρα της σχολικής γιορτής οι ίδιοι έδειξαν τις παρουσιάσεις του, τις οποίες πλαισίωσαν με ομιλίες. Ακούστηκαν τα ηχογραφημένα συνθήματα των φοιτητών, η αναμετάδοση από το Ραδιοφωνικό Σταθμό για το κάλεσμα του κόσμου και η έκκληση τους προς τους στρατιώτες την ώρα που το τανκ έμπαινε στο Πολυτεχνείο.
Ομιλία:
“Στις 21 Απριλίου του 1967 και ενώ είχαν προκηρυχθεί εκλογές για τις 28 Μαΐου, αξιωματικοί του στρατού, υπό την ηγεσία του συνταγματάρχη Γεώργιου Παπαδόπουλου και τη συμμετοχή του ταξίαρχου Στυλιανού Παττακού και του συνταγματάρχη Νικόλαου Μακαρέζου, κατέλαβαν την εξουσία με πραξικόπημα. Το πραξικόπημα ή αλλιώς Χούντα ή Δικτατορία κράτησε μέχρι τις 23 Ιουλίου 1974, δηλαδή επτά χρόνια, εξ ου και η περίοδος αυτή αποκαλείται «επταετία».
Κατά τη διάρκεια της Χούντας, ο Γεώργιος Παπαδόπουλος με τος συνεργάτες του κατέλαβαν στρατό και στέρησαν τα δικαιώματα των ανθρώπων. Απαγόρευαν στους ανθρώπους να μιλάνε ελεύθερα και να βγαίνουν από τα σπίτια τους όποτε ήθελαν. Όλοι έπρεπε να υπακούουν σ'αυτούς αλλιώς τους φυλάκιζαν, τους βασάνιζαν, τους εξόριζαν ή τους σκότωναν.”
Ομιλία:
“Η εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973 ήταν μια μαζική και δυναμική εκδήλωση της λαϊκής αντίθεσης στο καθεστώς της Χούντας των Συνταγματαρχών. Η εξέγερση ξεκίνησε στις 14 Νοεμβρίου 1973, με κατάληψη του Μετσόβιου Πολυτεχνείου Αθηνών από φοιτητές και σπουδαστές που κλιμακώθηκε σχεδόν σε αντιχουντική εξέγερση και έληξε με αιματοχυσία το πρωί της 17 Νοεμβρίου, μετά από μια σειρά γεγονότων που ξεκίνησαν με την είσοδο άρματος μάχης στον χώρο του Πολυτεχνείου και την επαναφορά σε ισχύ του σχετικού στρατιωτικού νόμου που απαγόρευε συγκεντρώσεις και την κυκλοφορία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Το πρωί της Τετάρτης (14/11/1973) πραγματοποιήθηκαν Γενικές Συνελεύσεις των φοιτητικών συλλόγων, για να συζητηθεί το ζήτημα των φοιτητικών εκλογών. το απόγευμα της ίδιας ημέρας, αποφασίστηκε η κατάληψη του κτιρίου του Πολυτεχνείου, κάτω από τον έλεγχο Συντονιστικής Επιτροπής. Στη Νομική Σχολή Αθηνών, πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση, ενώ γύρω στη 1 το μεσημέρι, έφτασε η πληροφορία ότι στο Πολυτεχνείο υπήρχε ένταση μεταξύ αστυνομικών και φοιτητών. Λίγο αργότερα, ακούστηκε ότι οι αστυνομικοί στο Πολυτεχνείο χτυπούσαν φοιτητές. Το γεγονός αυτό προκάλεσε αναστάτωση.
Οι Γενικές Συνελεύσεις ολοκληρώθηκαν και οι φοιτητές του Πολυτεχνείου αποφάσισαν να ενωθούν με τους υπόλοιπους φοιτητές .Η κατάληψη συνεχίστηκε και εν τω μεταξύ οι κλεισμένοι στο κτίριο φοιτητές ενώθηκαν με τους συγκεντρωμένους απ' έξω πολίτες και κατέλαβαν όλο το χώρο μπροστά από το Πολυτεχνείο, φωνάζοντας συνθήματα, όπως : “ΚΑΤΩ Η ΧΟΥΝΤΑ”, “ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΤΥΡΡΑΝΙΑ”, “ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΛΑΕ”, “ΨΩΜΙ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ”Τότε έκαναν την εμφάνισή τους οι πρώτες χειρόγραφες προκηρύξεις, που μοιράζονταν στα περαστικά αυτοκίνητα και άρχισε η προετοιμασία της λειτουργίας του Ραδιοφωνικού Σταθμού.
Την Πέμπτη 15 Νοεμβρίου γύρω στις 9 άνοιξαν οι πόρτες του Πολυτεχνείου. Μπήκε σε λειτουργία ο ραδιοφωνικός σταθμός του Πολυτεχνείου, μέσω του οποίου ο λαός καλείτο σε “ΓΕΝΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ” και “ΓΕΝΙΚΗ ΕΞΕΓΕΡΣΗ”.Συγκεντρώθηκαν τρόφιμα, χρήματα, ενώ πλήθος κόσμου έδινε τσιγάρα, χρήματα, ψωμιά και κάθε λογής είδη για την ενίσχυση της κατάληψης. Η πρώτη μέρα της κατάληψης ήταν κυρίως φοιτητική και σπουδαστική. Όμως τις επόμενες δύο μέρες το κατέβασμα πλήθους λαού στους δρόμους ξεπέρασε κάθε πρόβλεψη.
Την Παρασκευή 16 Νοεμβρίου Στις 10 το πρωί έγινε η οργανωμένη και με πανό είσοδος οικοδόμων στο κτίριο. Μαζί με τους οικοδόμους μπήκαν και πολλοί μαθητές. Το πλήθος έξω από το Πολυτεχνείο πύκνωνε συνέχεια και το μεσημέρι όλοι οι δρόμοι γύρω από το Πολυτεχνείο, είχαν καταληφθεί από πλήθη κόσμου. Από το πρωί είχε διακοπεί η κυκλοφορία και πραγματοποιούνταν διαδηλώσεις. Η αστυνομία έκανε επιθέσεις με δακρυγόνα στους διαδηλωτές και πυροβολούσαν. Το Πολυτεχνείο δεχόταν συνέχεια τραυματίες και νεκρούς, ενώ ασθενοφόρα του Ερυθρού Σταυρού έμπαιναν στο χώρο του Πολυτεχνείου για να παραλάβουν τραυματίες.
Σάββατο 17 Νοέμβρη. Λίγο πριν τη 1, τα τανκς μπήκαν στην οδό Πατησίων. Τεθωρακισμένα, στρατιώτες και αστυνομικοί έκαναν κινήσεις γύρω από το Πολυτεχνείο. Στους γύρω δρόμους οι συγκρούσεις συνεχίζονταν με ένταση. Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός του Πολυτεχνείου εξακολουθούσε να μεταδίδει προς τους στρατιώτες: “Είμαστε άοπλοι, θα σας υποδεχτούμε με χειροκροτήματα”. Τα άρματα είχαν σταματήσει στις δύο γωνίες Πατησίων – Αβέρωφ και Πατησίων – Στουρνάρα, ενώ στη γωνία Πατησίων και Στουρνάρα αστυνομικοί περίμεναν. Στις 2:59 τρία τανκς εφόρμησαν προς το Πολυτεχνείο. Ενώ οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονταν, ένα ΑΜΧ 30 που βρισκόταν απέναντι από την κεντρική πύλη, οπισθοχώρησε λίγο και μετά έπεσε με ορμή πάνω της.
Η πύλη γκρεμίστηκε και πολλά κορμιά πλακώθηκαν. Μέσα στο προαύλιο γίνονταν συγκρούσεις ανάμεσα σε αστυνομικούς και αυτούς που βρίσκονταν μέσα. Η Αθήνα έμοιαζε με βομβαρδισμένη πόλη. Στα Χαυτεία, Ομόνοια, Πανεπιστημίου, Κλαυθμώνος και σε δεκάδες δρόμους υπήρχαν ίχνη από οδοφράγματα, φωτιές, κατεστραμμένα αντικείμενα και αίματα. Όλα τα δημόσια κτίρια ήταν κυκλωμένα από ισχυρές δυνάμεις αστυνομικών. Ο αγώνας των φοιτητών του Πολυτεχνείου δεν προκάλεσε τη πτώση της δικτατορίας. Θα περνούσαν 8 ακόμη μήνες και η τραγωδία της Κύπρου για να φύγουν από την εξουσία οι δικτάτορες. Η μέρα όμως αυτή θα μείνει αξέχαστη στην καρδιά και στη μνήμη όλων των Ελλήνων. Το Πολυτεχνείο θα μείνει για πάντα σύμβολο της ελευθερίας.”
Βίντεο και ηχητικά ντοκουμέντα Πoλυτεχνείου
Ποίημα για τη γιορτή του πολυτεχνείου
Ένα ποίημα με ιδιαίτερο συμβολισμό για την ελπίδα και την ελευθερία είναι το ποίημα της Κατερίνας Γώγου “Θα ‘ρθει καιρός”.
“Θα ‘ρθει καιρός”
Θά ‘ρθει καιρός
που θ' αλλάξουν τα πράγματα.
Να το θυμάσαι Μαρία.
Θυμάσαι Μαρία στα διαλείμματα
εκείνο το παιχνίδι που τρέχαμε
κρατώντας τη σκυτάλη;
Μη βλέπεις εμένα, μην κλαις.
Εσύ είσαι η ελπίδα.
Άκου, θα ‘ρθει καιρός
που τα παιδιά θα διαλέγουν γονιούς,
δε θα βγαίνουν στην τύχη.
Δεν θα υπάρχουν πόρτες κλειστές
με γερμένους απ' έξω
και τη δουλειά θα τη διαλέγουμε
δε θα ‘μαστε άλογα
να μας κοιτάνε στα δόντια.
Οι άνθρωποι, σκέψου,
θα μιλάνε με χρώματα
κι άλλοι με νότες,
να φυλάξεις μοναχά
σε μια μεγάλη φιάλη με νερό
λέξεις κι έννοιες σαν κι αυτές,
απροσάρμοστοι, καταπίεση,
μοναξιά, τιμή, κέρδος, εξευτελισμός,
για το μάθημα της Ιστορίας.
Είναι Μαρία, δε θέλω να λέω ψέματα,
δύσκολοι καιροί και θά ‘ρθουνε κι άλλοι,
δε ξέρω, μην περιμένεις κι από μένα πολλά,
τόσα έζησα, τόσα έμαθα, τόσα λέω,
κι απ' όσα διάβασα ένα κράτησα καλά.
Σημασία έχει να παραμένεις άνθρωπος.
Θα την αλλάξουμε τη ζωή
παρ' όλα αυτά Μαρία.
Επιλέξαμε να το δώσουμε στους μαθητές και να το επεξεργαστούμε. Ο τρόπος που αποδόθηκε ήταν υπό τη μορφή ενός μικρού θεατρικού δρώμενου. Η “Μαρία” (μαθήτρια του σχολείου) κάθεται στο κέντρο στενοχωρημένη. Ένα ένα τα παιδιά έρχονται και της λένε ένα στίχο από το ποίημα, δημιουργώντας γύρω της ένα κύκλο που την “αγκαλιάζει”. Το μήνυμα του ποιήματος και των παιδιών ήταν “Σημασία έχει να παραμένεις άνθρωπος”!
Τραγούδια για το Πολυτεχνείο
Τα τραγούδια που επιλέχθηκαν για τη γιορτή είναι:
“Θα σημάνουν οι καμπάνες” του Μίκη Θεοδωράκη
“Ο δρόμος” του Μάνου Λοΐζου
Τέλος, οι μαθητές έφτιαξαν προσκλήσεις και ανακοίνωση στην ιστοσελίδα του σχολείου.
Υλικό για τη γιορτή του Πολυτεχνείου
Επιπλέον υλικό για σχολικές γιορτές της 17 Νοέμβρη και για επεξεργασία με τους μαθητές.
Βίντεο: “12410 Και 1 Τριαντάφυλλα”
Τραγούδια:
ΜΑΝΟΣ ΛΟΪΖΟΣ – Ο ΜΕΡΜΗΓΚΑΣ
ΛΑΕ ΜΗ ΣΦΙΞΕΙΣ ΑΛΛΟ ΤΟ ΖΩΝΑΡΙ. (ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΜΑΣ ΤΣΙΡΚΟ)
Θεατρικό έργο για την επέτειο του Πολυτεχνείου
Συνέχεια: Ιδέες για 17 Νοέμβρη Μέρος 2
ΣΧΟΛΙΑ