Απέναντι

Το Απέναντι, του Θοδωρή Παπαϊωάννου είναι ένα βιβλίο που μπορούμε να συνδυάσουμε τη λογοτεχνία με παιχνίδια, χειροτεχνίες, τραγούδια, πειράματα, φύση και γλωσσικές δραστηριότητες.

Σ'αυτή την ιστορία συναντάμε ένα σκαθάρι, το Μέλιο, το οποίο βρίσκεται αντιμέτωπο με μια πρόκληση: Η φίλη του, η Μελανή, βρίσκεται στην άλλη μεριά του δάσους και τον περιμένει, αλλά για να φτάσει εκεί πρέπει να διασχίσει τον μεγάλο δρόμο!

Πώς θα το καταφέρει αυτό; Με το μπλε ποδήλατο; με το βιολετί πατίνι; Με αλεξίπτωτο; Με μαγικό χαλί; Ε, λοιπόν όλα θα τα προσπαθήσει! Κι ας αποτύχει! Δεν ξέρεις, μπορεί από πολλές αποτυχίες να φτιάχνεται… η τύχη!
Το βιβλίο συνοδεύεται από cd με τραγούδια που έγραψε ο Ορέστης Παπαϊωάννου ειδικά για το βιβλίο. Ακούστε ένα δείγμα:

Απέναντι, του Θοδωρή Παπαϊωάννου – Δραστηριότητες

1. Αφήγηση

Μαζί με το Μέλιο ξεκινήσαμε το ταξίδι, για να φτάσουμε στο απέναντι ξέφωτο και κάτω από τη βελανιδιά να συναντήσουμε τη Μελανή.

Διαβάσαμε και το μήνυμα της Μελανής που βγάλαμε μέσα από σακίδιο.

Φύλλο για εκτύπωση:

Όμως συναντήσαμε ένα μεγάλο εμπόδιο, τον αυτοκινητόδρομο που διέσχιζε το δάσος γεμάτος φορτηγά, λεωφορεία, μηχανές…

Σηκωθήκαμε, λοιπόν, και μετατραπήκαμε σε μεγάλα φορτηγά και λεωφορεία, σε μηχανές και αυτοκίνητα. Γίναμε για λίγο ο μεγάλος αυτοκινητόδρομος με τους δυνατούς ήχους που δεν αφήνει το Μέλιο να περάσει απέναντι!

Ούτε το βιολετί πατίνι, ούτε το μπλε ποδήλατο, ούτε το πράσινο αλεξίπτωτο, ούτε το κίτρινο αερόστατο, ούτε η μαγική πορτοκαλί σκούπα, ούτε το κόκκινο μαγικό χαλί δεν μας βοήθησαν να διασχίσουμε το δρόμο.

Για τη διαδικασία της αφήγησης μπορείτε να βρείτε διάφορα αντικείμενα τα οποία να συνδυάζουν τα χρώματα ή τα μέσα που βρήκε το σκαθάρι για να περάσει απέναντι. Για παράδειγμα, πράσινο αλεξίπτωτο (ένα πράσινο μεγάλο φύλλο), μπλε ποδήλατο (ένα κουδούνι από ποδήλατο), μαγική πορτοκαλί σκούπα (μια απλή σκούπα), μαγικό χαλί (ένα χαλάκι ή τη μοκέτα της τάξης). Με αυτό τον τρόπο τα παιδιά θα συμμετέχουν στην αφήγηση και θα βοηθήσουν το Μέλιο να βρει τη λύση.

Ύστερα φέραμε τη βροχή. Πρώτα ψιχάλισε (χτυπούν όλοι μαζί τα δάχτυλα), μετά δυνάμωσε (χτυπούν τα πόδια με τα χέρια) και τέλος άρχισε να ρίχνει καταιγίδες και βροντές (πηδούν όλοι μαζί ψηλά και χτυπούν πιο δυνατά τα πόδια με τα χέρια). Τα παιδιά αγαπούν να φέρνουν τη βροχή!!!

Την ιδέα τη βρήκα στο παρακάτω βίντεο:

Η βροχή μας έστειλε το ουράνιο τόξο, το οποίο δημιούργησε μια μεγάλη πολύχρωμη γέφυρα. Έτσι ο φίλος μας ο Μέλιος κατάφερε να περάσει απέναντι.

Μπορείτε να φτιάξετε το δική σας πολύχρωμη γέφυρα για να περάσετε και εσείς απέναντι. Χρησιμοποιήστε πολύχρωμες κορδέλες, ενώστε τες στις καρέκλες και ζητήστε από τα παιδιά να περάσουν από το ουράνιο τόξο. Ιδέα από teach preschool.

2. Χειροτεχνίες

Συζητάμε με τα παιδιά για το ουράνιο τόξο, τα χρώματα της ίριδας και πότε βγαίνει. Έπειτα, τους ζητάμε να χαρίσουν τα χρώματα του ουράνιου τόξου σε κάτι άλλο. Σε μια πετσέτα για τη θάλασσα, σε σεντόνια και μαξιλαροθήκες, ομπρέλες, ρούχα, σπίτια, μπάλες,πουλιά, σύννεφα, πλανήτες, στον ουρανό και στον ήλιο… και έτσι να φτιάξουν το δικό τους πολύχρωμο σύμπαν..!!!

• Αυτή τους την ιδέα μπορούν να την κάνουν κολλάζ ομαδικό ή ατομικό.

Η εικόνα και ιδέα είναι από τη http://evaragou.blogspot.gr/.

• Μια ακόμη όμορφη χειροτεχνία είναι το αερόστατο. Να δώσουμε στο Μέλιο το αερόστατο που δεν είχε ή να το γεμίσουμε με τα χρώματα του ουράνιου τόξου.

Προμηθευόμαστε χαρτόνια κάνσον σε κόλλες Α4 διαφόρων χρωμάτων. 10 τέτοιες κόλλες είναι αρκετές με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ποικιλία στα χρώματα. Χρειαζόμαστε ακόμη κόλλα, ψαλίδι, λίγο σπάγκο και ένα ρολό από χαρτί υγείας που έχει τελειώσει. Η κατασκευή είναι πολύ απλή. Αφού κόψουμε το πρώτο πατρόν από το αερόστατο, το χρησιμοποιούμε σε κάθε σελίδα σαν νέο πατρόν και κόβουμε τα αερόστατα. Κολλάμε πλάτη-πλάτη το καθένα και ανάμεσά τους σπάγκους, όπως φαίνεται στην εικόνα. Το διακοσμούμε όπως μας αρέσει και είναι έτοιμο σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα!

Στη συνέχεια βλέπουμε τα βήματα για την κατασκευή και το εύκολο πατρόν για τις πλευρές του αερόστατου.

Πηγή: Ψηφιακό σχολείο 

• Επιπλέον, τα παιδιά μπορούν να ζωγραφίσουν το ουράνιο τόξο με σφουγγάρι. Βάζουν πάνω στο σφουγγάρι νερομπογιές, σε γραμμές με τη σειρά τα χρώματα της ίριδας. Μετά πάνω σε χαρτί ζωγραφικής απλώνουν το ουράνιο τόξο.

 Πηγή: hands on as we grow

3. ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ

Πριν από κάθε πείραμα δημιουργούμε μια συζήτηση για να προκαλέσουμε το ενδιαφέρον. Μερικές ερωτήσεις που μπορείτε να κάνετε σ'αυτή την περίπτωση:

• Πώς σχηματίζετε το ουράνιο τόξο;
• Έχει δει κάποιος από σας ένα ουράνιο τόξο σε κάποιο άλλο μέρος εκτός από τον ουρανό;
• Από που προέρχονται τα χρώματα του ουράνιου τόξου;
• Τι χρώμα είναι το φως του ήλιου;

• Πείραμα 1ο

Χρειαζόμαστε μπουκάλια από νερό, νερό και υγρό πιάτων. Βάζουμε νερό στο μπουκάλι μέχρι τη μέση και ρίχνουμε μερικές σταγόνες από το υγρό πιάτων. Ανακινούμε και βγαίνουμε στον ήλιο. Σηκώνουμε το μπουκάλι προς τον ήλιο και βλέπουμε μέσα από τις φυσαλίδες. Τότε θα δούμε να σχηματίζεται το ουράνιο τόξο.

• Πείραμα 2ο

Χρειαζόμαστε καθρεπτάκι, δοχείο, φακό και νερό.

Τοποθετούμε το καθρεπτάκι στο δοχείο, με κλίση 45º. Γεμίζουμε μέχρι τη μέση του καθρέπτη με νερό. Φωτίζουμε με το φακό κατακόρυφα του καθρέπτη.

Μπορούμε να κάνουμε το ίδιο τοποθετώντας το δοχείο με τον καθρέπτη στο παράθυρο και τον καθρέπτη στραμμένο προς τον ήλιο.

Θα παρατηρήσουμε το ουράνιο τόξο στο ταβάνι.

Αντίστοιχα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το πρίσμα, βάζοντάς το στο παράθυρο. Τότε το ουράνιο τόξο θα σχηματιστεί στο σώμα που θα βρίσκεται απέναντί του.

• Πείραμα 3ο, Φως

Το παραμύθι και το ουράνιο τόξο είναι μια ευκαιρία να μιλήσουμε για τα χρώματα και για το φως.

• Στους μικρούς μας μαθητές μπορούμε να αξιοποιήσουμε το πείραμα από το pri- sci-net πειράματα φυσικής για παιδιά “Τι είναι το χρώμα;”. (Δραστηριότητες Φυσικής Αγωγής 3-5 ετών, σελ. 5)

• Στους μεγαλύτερους μαθητές είναι ένας τρόπος να εισάγετε το κεφάλαιο 7 στο βιβλίο των Φυσικών Επιστημών της Ε' τάξης το οποίο αναφέρεται στο Φως και στην Στ' τάξη το αντίστοιχο κεφάλαιο 10 για το Φως και τα πειράματα στο μάθημα “Φως και χρώματα” (σελ. 143).

• Επίσης μπορούν να παρακολουθήσετε την ταινία κινουμένων σχεδίων του Dr.Noesis, στην οποία ο Dr. Noesis μας απαντά τι είναι το φως τελικά!

4. Γλωσσικές δραστηριότητες

Το παραμύθι του Θοδωρή Παπαϊωάννου προσφέρεται και ενδιαφέρουσες γλωσσικές δραστηριότητες.

• Στην Α' τάξη, για παράδειγμα, μπορείτε να κάνετε το γράμμα φ ή το φθόγγο ου.

• Στη Β' τάξη, οι μαθητές μπορούν να αφήσουν μήνυμα σε πολύχρωμα χαρτάκια. “Ο Μέλιος έφτασε στο δέντρο και δεν βρήκε τη Μελανή και έτσι της αφήνει μήνυμα.” Ή “ο Μέλιος αφήνει μήνυμα στους γονείς του ότι θα φύγει σε ένα ταξίδι.” Επιπλέον, μπορούν να κάνουν μια λίστα με τα πράγματα που θα χρειαστεί για το ταξίδι ή αυτά που συναντά στη φύση και να ταξινομηθούν με αλφαβητική σειρά.

• Για τις μεγαλύτερες τάξεις, οι μαθητές μπορούν κρατήσουν ημερολόγιο, να γίνουν ο Μέλιος και να περιγράψουν το ταξίδι που έζησαν.

Τέλος, το “Απέναντι” είναι ένα μέσο για συζητήσεις στη Μελέτη περιβάλλοντος για θέματα όπως η φύση, τα φυτά, τα ζώα και η προστασία του περιβάλλοντος.

Φωτεινή Δημοπούλου

Εκπαιδευτικός Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, μέλος της Παιδαγωγικής Ομάδας "Σκασιαρχείο" και του Δικτύου Συνεργατικών Σχολείων Χανίων.