Η θυμωμένη μπετονιέρα & το τεράστιο πρόβλημας της πόλης

(Last Updated On: 11 Σεπτεμβρίου, 2023)

Η θυμωμένη μπετονιέρα είναι ένα βιβλίο του Δημήτρη Μπασλάμ και εικονογράφηση του Κώστα Μαρκόπουλου. Το βιβλίο έχει κερδίσει το Κρατικό Λογοτεχνικό Βραβείο Εικονογραφημένου παιδικού βιβλίου. Και δικαίως θα προσθέσουμε εμείς! Ο συγγραφέας μας αφηγείται μία ιστορία όλο ρυθμό, χιούμορ και συγκίνηση συνδυασμένη με μια πρωτότυπη εικονογράφηση γεμάτη χρώματα και ποικιλία τεχνικών εμπλουτίζοντας τη φαντασία μας.

Η μπετονιέρα,η Κική και οι φίλοι της, το μυστρί, το τούβλο, ο τενεκές, το φτυάρι, ο ασβέστης, το μαδέρι και η μπουλντόζα έρχονται αντιμέτωποι με το πρόβλημα της ανεργίας καθώς όλα έχουν χτιστεί και δεν υπάρχει άλλος χώρος. Έτσι αποφασίζουν να κάνουν κάτι μαζί. Να γκρεμίσουν τα πάντα και να τα ξαναχτίσουν απο την αρχή! Αλλά πώς; Πώς θα τα ξαναχτίσουν όλα, τώρα που βρήκαν πάλι τον ελεύθερο χρόνο, την τεμπελιά, την ξεκούραση…τώρα που άρχισαν να σκέφτονται; Τι θα γίνει τώρα που είδαν τον ήλιο λαμπερό, τα σύννεφα καθαρά και όλη τη φύση ζωντανή; Τα εργαλεία επαναστατούν, η μπετονιέρα θυμώνει και εξαφανίζεται και η αγώνια κορυφώνεται!

Διαφήμιση

Μέσα από την ιστορία αναδεικνύονται διάφορα σύγχρονα προβλήματα. Οι γρήγοροι ρυθμοί της πόλης, ο ανύπαρκτος ελεύθερος χρόνος, η απληστία του ανθρώπου, η καταναλωτική μανία και οι επιπτώσεις που φέρουν αυτά στο περιβάλλον. Ταυτόχρονα όμως βλέπουμε πως μέσα από τη συνεργασία, την ενσυναίσθηση και την ομαδικότητα μπορούν βρεθούν λύσεις.

Μπορείτε να ακούσετε την ιστορία εδώ

Ενώ εδώ μπορείτε να δείτε τους στίχους μερικών από των τραγουδιών που ακούγονται στην ιστορία.

Η θυμωμένη μπετονιέρα – Δραστηριότητες επεξεργασίας

Το βιβλίο προφανώς μας δίνει ευκαιρία να ασχοληθούμε με διάφορα θέματα, να συζητήσουμε με τα παιδιά για σύγχρονα προβλήματα, να κατανοήσουν έννοιες, να παίξουμε και να δημιουργήσουμε.

Αφόρμηση – Πάρτε! Μπορείτε κι άλλα!

Κατασκευάζουμε μία ταμπέλα με το σύνθημα που εμφανίζεται στην αρχή της ιστορίας “Πάρτε! Μπορείτε κι άλλα!”. Βάζουμε ήχους πόλης, εμφανίζουμε στα παιδιά την ταμπέλα και τα ρωτάμε τι μπορεί να σημαίνει ή τι γνώμη έχουν γι' αυτό που γράφει. Αφήνουμε τα παιδιά να αναλύσουν με όποιο τρόπο θέλουν τη φράση αυτή χωρίς να τα καθοδηγήσουμε. Στη συνέχεια δείχνουμε το εξώφυλλο του βιβλίου και προκαλούμε κι εκεί μία συζήτηση για το θέμα της ιστορίας μας.

Θέλοντας να επεξεργαστούμε σε βάθος την ιστορία, τη χωρίσαμε σε 3 μέρη.

Αφήγηση “Η Θυμωμένη Μπετονιέρα” Μέρος 1ο – Ανεργία

Το πρώτο μέρος της ιστορίας μας σταματάει εκεί που όλα έχουν γκρεμιστεί και οι κάτοικοι χαίρονται τη φύση (“…παντού, παντού, παντού!”).

Ενδεικτικές ερωτήσεις συζήτησης:

Τι πρόβλημα είχαν οι ήρωες;
Γιατί διακόπηκαν οι εργασίες; Τι πρόβλημα δημιουργείται στις πόλεις;
Ποιες λέξεις είχαν ξεχάσει και γιατί;
Τι είναι η ανεργία; Πώς αισθάνονται τα εργαλεία που θα μείνουν άνεργα;
Ποια ήταν η ιδέα της Κικής; Τι θα άλλαζε αν τα γκρέμιζαν όλα; Πώς θα ένιωθαν οι πολίτες (* άνθρωποι μένουν χωρίς δουλειά και στέγη, συχνή μετακίνση) και πώς η φύση;
Πώς ένιωθαν τελικά όταν γκρεμίστηκαν όλα;
Τι λύση θα βρίσκατε εσείς;

Αναμετάδοση νέων

Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες ή τέσσερις. Οι μισοί θα αναλάβουν να αναμεταδόσουν τα νέα μέσα από εκπομπή ραδιοφώνου και οι άλλοι μισοί μέσα από πρωτοσέλιδο εφημερίδας. Τα παιδιά συζητούν μεταξύ τους και αποφασίζουν ποιο είναι το επίκαιρο θέμα (ανεργία, ιδέα εργαλείων). Ύστερα αναλαμβάνουν ρόλους, προετοιμάζουν την εκπομπή τους, την οποία ηχογραφούν και συμπληρώνουν το εξώφυλλο.

Debate

Τα παιδιά χωρίζονται σε τρεις ομάδες. Η μία ομάδα είναι τα εργαλεία, η άλλη είναι οι πολίτες και η τρίτη είναι η φύση/το περιβάλλον (π.χ. ζώα, φυτά). Το θέμα συζήτησης είναι η ιδέα των εργαλείων να τα γκρεμίσουν όλα και να τα ξαναχτίσουν από την αρχή. Η κάθε ομάδα συζητά σιωπηρά το θέμα αυτό και βρίσκει επιχειρήματα κατά πόσο είναι θετικοί ως προς την απόφαση ή όχι. Σκέφτονται επίσης μία διαφορετική λύση, αν δεν είναι σύμφωνοι με την πρώτη. Ορίζουν εκπρόσωπο που θα ανακοινώσει τα επιχειρήματα και στο τέλος μπορούν να ψηφίσουν για τη λύση που θα δώσουν.

Αφήγηση “Η Θυμωμένη Μπετονιέρα” Μέρος 2ο – Απεργία

Η αφήγηση του δεύτερου μέρους σταματάει εκεί που ψάχνουν την Κική (“… Πέρασαν δέκα μέρες, δέκα μέρες.”

Ενδεικτικές ερωτήσεις συζήτησης:

Γιατί δεν ήθελαν να ξαναφτιάξουν τη χώρα;
Πώς ένιωσε η Κική και τι έκανε;
Γιατί τα εργαλεία δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν;
Τι ήταν αυτό που τους άλλαξε γνώμη;

Τα εργαλεία απεργούν

Τα παιδιά χωρίζονται σε τρεις ομάδες. Η μία ομάδα είναι οι απεργοί, η άλλη δημοσιογράφοι/παρουσιαστές/ρεπόρτερ σε δελτίο ειδήσεων και η τρίτη συντάκτες εφημερίδας. Όπως και στην προηγούμενη δραστηριότητα, αναλαμβάνουν ρόλους, κατασκευάζουν ό,τι χρειάζονται και παίζουν το αυτοσχέδιο θεατρικό.

Χάθηκε η Κική, η μπετονιέρα

Τα παιδιά σε μικρές ομάδες βρίσκουν τρόπους για να ψάξουν την Κική. Μπορούν αν φτιάξουν αγγελίες, αφίσες ή ότι άλλο μπορούν να φανταστούν.

Αφήγηση “Η Θυμωμένη Μπετονιέρα” Μέρος 3ο – Η λύση

Στο τρίτο μέρος ολοκληρώνεται η αφήγηση του βιβλίου. Στο 2ο και 3ο μέρος, πριν ξεκινήσει η αφήγηση, τα παιδιά μπορούν να θυμίζουν τι έγινε μέχρι τώρα στην ιστορία και να αναρωτηθούν τι θα γίνει στη συνέχεια.

Ενδεικτικές ερωτήσεις συζήτησης:

Γιατί άλλαξε γνώμη η Κική;
Τι την έκανε να μπουχτίσει/κορεστεί;
Ποια ήταν η νέα ιδέα και πώς αντέδρασαν οι φίλοι της;
Γιατί το σύνθημα “Πάρτε! Μπορείτε κι άλλα!” ανήκει στις μεγαλύτερες συμφορές του κόσμου;
Πώς θα αλλάζατε τη γνώμη του κόσμου γι' αυτό το σύνθημα; – Σε μικρές ομάδες συζητούν και προτείνουν λύσεις.

Αν χτίζατε την πόλη από την αρχή

Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες. Η κάθε ομάδα έχει έναν ενεργό ρόλο μέσα στην κοινωνία. Μπορούν να είναι παιδαγωγοί, καλλιτέχνες, αρχιτέκτονες, πολιτικοί, περιβαλλοντολόγοι. Αρχικά συζητούν τι θα έκαναν/ πρόσθεταν στην πόλη από τη θέση που έχουν και γράφουν τις ιδέες τους. Μόλις η κάθε ομάδα ολοκληρώσει, τους δίνονται ένα πινακάκι (όπως φαίνεται στη φωτογραφία) και λαστιχάκια. Τα παιδιά καλούνται να χρησιμοποιήσουν τη φαντασία τους και να σχεδιάσουν πάνω στο πινακάκι τις ιδέες τους. Στο τέλος το παρουσιάζουν στις υπόλοιπες ομάδες.

Προεκτάσεις “Η Θυμωμένη Μπετονιέρα”

Ολοκληρώνοντας την επεξεργασία του βιβλίου προχωρήσαμε σε διάφορες δράσεις που αφορούν την ευρύτερη κοινότητα, αλλά και σε δράσεις με σκοπό να εμπλέξουμε την υπόλοιπη κοινότητα του σχολείου.

Σώστε τα Φαλάσαρνα

Συνήθως όταν διαβάζουμε ένα βιβλίο, αναρωτιόμαστε αν αναγνωρίζουμε το πρόβλημα που παρουσιάζει σε κάτι που έχουμε ακούσει/δει/βιώσει. Έτσι έθεσα το ερώτημα στα παιδιά, αν γνωρίζουν περιπτώσεις παρέμβασεων του ανθρώπου στη φύση στην περιοχή ή στον νομό μας. Ύστερα από διαδικτυακή διερεύνηση, οι ομάδες ανακάλυψαν το πρόβλημα μιας μεγάλης παραλίας στον νομό Χανίων και περιοχής Natura. Υπάρχουν επενδυτικά σχέδια για να χτιστεί στην περιοχή μία τεράστια ξενοδοχειακή μονάδα, με αποτέλεσμα να αλλοιωθεί το φυσικό τοπίο και να μην υπάρχει ελεύθερη και δωρεάν πρόσβαση στην παραλία. Διαβάστε περισσότερα savefalasarna

Αποφασίσαμε λοιπόν να στηρίξουμε τη δράση των πολιτών κατά του επενδυτικού αυτού σχεδίου, γράφοντας και διαδίδοντας την είδηση μέσω της εφημερίδας του σχολείου και της ραδιοφωνικής μας εκπομπής.

Ακούστε την εκπομπή Σώστε τα Φαλάσαρνα

Διαβάστε στην εφημερίδα “Η φωνή των παιδιών”

Συνέντευξη από τον δήμαρχο

Σε συνέχεια θελήσαμε μεταξύ άλλων να θέσουμε μερικά ερωτήματα, όπως αυτό για τα Φαλάσαρνα στον δήμαρχο του Πλατανιά, του δήμου που ανήκει το σχολείο. Κάναμε επίσκεψη στο δημαρχείο και μετά από μία όμορφη ξενάγηση, μιλήσαμε μαζί του.

Διαβάστε τη συνέντευξη στο 8ο τεύχος της εφημερίδας μας.

Θεατρική παράσταση “Η θυμωμένη μπετονιέρα”

Συνολικά οι εκπαιδευτικοί και τα παιδιά του σχολείου αποφασίσαμε να ανεβάσουμε θεατρική παράσταση για το τέλος της σχολικής χρονιάς τη διασκευή του βιβλίου. Στη θεατρική αυτή παράσταση συμμετείχαν όλες οι τάξεις του σχολείου (περίπου 100 παιδιά) όπου και είχαν αντίστοιχους ρόλους ανάλογα με την ηλικία.

Προκειμένου να εξοικειωθούν και οι υπόλοιπες τάξεις με την ιστορία του βιβλίου, ξεκινήσαμε με ένα θεατρικό παιχνίδι στην αυλή του σχολείου, το οποίο σχεδίασε και ο οργάνωσε η συνάδελφος Ιωάννα Λυβιάκη. Σε αυτό συμμετείχαν εκπαιδευτικοί και παιδιά.

Θεατρικό παιχνίδι

Σχηματίζουμε έναν κύκλο. Λέει ο καθένας/μία καλημέρα και κάνει μία κίνηση.
Μετά το ζέσταμα ακούγονται 5 χτυπηματα στο τύμπανο από την εμψυχώτρια και όλοι/ες μένουμε αγάλματα. Ύστερα η εμψυχώτρια αρχίζει και δίνει οδηγίες που οι υπόλοιποι/ες καλούμαστε να δείξουμε με κίνηση.
[Χαλαρωτική μουσική]
“Τα αγαλματα ξυπνουν, πρωτα το δαχτυλακι, χέρι, αγκώνας, λαιμός, πρόσωπο…”
[Αλλαζει μουσική: Ήχοι πόλης]
Αρχίζουν να περπατούν. Τι να δουν… κοιτάνε χαμηλά, βρισκονται πανω σε ενα δρόμο, γρήγορα ενα βημα δεξιά, όλοι πάνω στο πεζοδρόμιο. Παντού ακούγεται φασαρία, κόρνες. Κλείνουν τα αυτιά τους. Γίνονται οι ίδιοι αυτοκίνητα, πηγαίνουν αργά… γρήγορα. Πηγαίνουν ευθεία, στρίβουν δεξιά, στρίβουν αριστερά. Προσοχή να μην τρακαρετε και πατε στο συνεργείο!
Κάνουν σβούρες γύρω τους.
Παρκάρουμε το αυτοκίνητο και συνεχίζουν τη βόλτα τους. Κοιτούν ψηλά, ψάχνουν να βρουν τον ήλιο, αλλά πουθενά. Το μόνο που βλέπουν είναι πολυκατοικίες. Κοιτούν χαμηλά, κοιτούν ψηλά, σηκώνονται στις μύτες, ο ήλιος πουθενά.
Ντριν ντριν ξυπνητήρι…ώρα για δουλειά. Βάζουν τη φόρμα εργασίας, τα παπούτσια της δουλειάς, παίρνουν τα εργαλεια τους, βάζουν το καπελο τους και πάνε για δουλειά. Πάνε να χτίσουν ενα σπίτι. Βάζουν το τούβλο, βάζουν τη λάσπη, βάζουν τούβλο, βαζω λάσπη με το μυστρί.
Γυρίζουν σπίτι, τρώνε, κοιμούνται. Ντριν ντριν…. ξυπνάνε, βάζουν ρούχα, βάζουν καπέλο, παίρνουν εργαλεία, βάζουν τούβλο, απλώνουν λασπη με μυστρί. Γυρίζουν σπίτι, τρώνε, κοιμούνται…..(Η διαδικασία επαναλαμβάνεται όλο και πιο γρηγορα).

Εμφανίζεται μια μπετονιέρα έξαλη:
-Δεν θα το πιστέψετε… έχουμε χτίσει παντού! Δεν υπάρχει άλλος χώρος να χτίσουμε. Θα μείνουμε άνεργοι… Έχουμε τρομερό πρόβλημ! Πως θα περνάει η μέρα μας; Έχει κανείς καμιά λύση;;;; (Τα παιδιά προτείνουν…)
Η μπετονιέρα συνεχίζει:
-Το βρήκα! Θα τα γκρεμίσουμε, να τα ξαναχτίσουμε και μετα θα ξαναγκρεμίσουμε και θα ξαναχτίσουμε!!! Έτσι θα έχουμε για πάντα δουλειά! Δουλειά δουλειά δουλειά!

(Η εμψυχώτρια συνεχίζει)
Πήραν φτυάρια και έσκαψαν, εξαφάνισαν τους δρόμους. Πήραν σφυριά και γκρέμισαν τις πολυκατοικίες…
Ουφ και έπειτα έκατσαν να ξεκουραστούν…
[Αλλαγη μουσικής: Ήχοι φύσης]
Ξυπνούν, κοιτανε χαμηλα και τι να δουν! Πράσινο γρασίδι! Δεν ειχαν ξαναδεί ποτέ γρασίδι! Αμέσως άρχισαν το παιχνίδι. Πατούν στις μύτες τους, τσουλάνε στο γρασιδι, ξαπλώνουν, ξεκουράζονται στο γρασιδι, προσπαθούν να απολαύσουν τον ήλιο που χαϊδεύει το πρόσωπο τους, προσπαθούν να τον πιάσουν. Λίγο πιο κάτω βλέπουν λουλούδια. Μυρίζουν τα λουλούδια, γίνονται και αυτοί σαν και αυτά! Ανοίγουν τα πεταλα τους, προσπαθούν να φτάσουν στον ήλιο, Τους παίρνει το αεράκι… αχ μια μελισσουλα πεταει και τους γαργαλάει και τραντάζονται. (ήχοι μέλισσας)
Συνεχίζουν τη βόλτα τους και βλέπουν ένα δάσος. Ώρα για παιχνίδι… χαϊδεύουν το δέντρο, σκαρφαλώνουν στα κλαδιά, πηδούν από κλαδί σε κλαδί.
Κοιταζουν πανω και τι να δουν! Ο ουρανός γεμάτος άσπρα σύννεφα; Έχετε παίξει ποτέ με τα σύννεφα;
Περπατούν με τις μύτες, με τις φτέρνες, κάνουν συννεφοαγγελάκια, χοροπηδανε στα σύννεφα σαν τραμπολίνο, παίρνουν το σύννεφο και το δοκιμάζουν και… συννεφοπόλεμο. Ουφ πολλή κούραση!Βλέπουν ενα ουράνιο τόξο και κάνουν τσουλήθρα στη γη! Βρίσκουν ενα δέντρο και κάθονται να ξεκουραστούν!
(Εμφανίζεται η μπετονιέρα)
-Μα τι κάνετε εκεί; Σηκωθείτε!!!! Ώρα για δουλειά!!!! Κούραση, χαρά!!!”

Τα παιδιά σταματούν. Τους ζητάμε να χωριστούν σε ομάδες (Μία τάξη – μία ομάδα) και να σκεφτούν αν θα κάνουν αυτό που τους λέει η μπετονιέρα. Τι λύση θα βρουν; Ύστερα η κάθε ομάδα το παρουσιάζει με όποιο τρόπο θέλει στις υπόλοιπες ομάδες.

Διαγωνισμός αφίσας & Γιορτή σχολείου

Μετά το θεατρικό παιχνίδι η κάθε τάξη επεξεργάστηκε το βιβλίο με τον δικό της τρόπο. Αφού πλέον γνώριζαν την ιστορία όποιο παιδί ήθελε σχεδίασε μία αφίσα για τη γιορτή του σχολείου. Όσες συγκεντρώθηκαν, ψηφίστηκαν μυστικά από τα υπόλοιπα παιδιά. Η επικρατέστερη αφίσα ήταν αυτή που χρησιμοποιήσαμε για το κάλεσμα στη θεατρική παράσταση. Ύστερα μοιράσαμε τους ρόλους, φτιάξαμε μαζί και παιδιά κοστούμια, σκηνικά, αντικείμενα, βρήκαμε μουσικές και ετοιμαστήκαμε για μία ξεχωριστή, χιουμοριστική και συγκινητική παράσταση, που απολαύσαμε όλοι/ες!