Ο Αλεξάντερ Νηλ (Alexander Sutherland Neill, 17 Οκτωβρίου 1883 – 23 Σεπτεμβρίου 1973) ήταν Σκωτσέζος προοδευτικός παιδαγωγός, συγγραφέας, και ιδρυτής του σχολείου Σάμερχιλ, το οποίο παραμένει σε λειτουργία μέχρι και τις μέρες μας, συνεχίζοντας σταθερά την εκπαιδευτική του φιλοσοφία. Είναι περισσότερο γνωστός ως υπερασπιστής της προσωπικής ελευθερίας των παιδιών.
Η Μαρία Μοντεσόρι αποτέλεσε επίσης σημαντική επιρροή για τον Νηλ, όπως και ο Σίγκμουντ Φρόυντ και ο Βίλχελμ Ράιχ.
Ο Νηλ πίστευε ότι η ευτυχία του παιδιού πρέπει να είναι η κυρίαρχη παράμετρος στις αποφάσεις σχετικά με την ανατροφή του, και ότι αυτή η ευτυχία πηγάζει από το αίσθημα της προσωπικής ελευθερίας. Πίστευε ότι η στέρηση αυτού του αισθήματος στην παιδική ηλικία, και η συνεπαγόμενη δυστυχία που βίωνε το καταπιεσμένο παιδί, είναι υπεύθυνη για πολλές από τις ψυχολογικές διαταραχές στον μετέπειτα ενήλικα. Οι ιδέες του Νηλ, που αποσκοπούσαν στο να βοηθήσουν τα παιδιά να επιτύχουν την αυτοδιάθεσή τους και ενθάρρυναν την κριτική σκέψη έναντι της τυφλής υπακοής, αντιμετωπίστηκαν ως οπισθοδρομικές, ριζοσπαστικές, ή στην καλύτερη περίπτωση, αμφιλεγόμενες.
«Ελευθερία, όχι ελεύθερη άδεια να κάνεις ό,τι θέλεις» Α.Σ. Νηλ
Αλεξάντερ Νηλ και Σάμερχιλ
Το 1921 ο Νηλ ίδρυσε το σχολείο Σάμερχιλ για να παρουσιάσει τις εκπαιδευτικές του θεωρίες στην πράξη. Αυτές περιλάμβαναν την πεποίθηση ότι τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα όταν δεν είναι υποχρεωμένα να παρακολουθούν μαθήματα. Επίσης το σχολείο τελεί υπό δημοκρατική διαχείριση, με τακτικές συνελεύσεις στις οποίες, εκτός των άλλων, καθορίζονται οι κανονισμοί του σχολείου. Οι μαθητές σε αυτές έχουν ισότιμα δικαιώματα ψήφου με το προσωπικό του σχολείου.
Η εμπειρία του Σάμερχιλ επέδειξε ότι, ελεύθεροι από τον καταναγκασμό του παραδοσιακού σχολείου, οι μαθητές τείνουν να ανταποκρίνονται αναπτύσσοντας την προσωπική πρωτοβουλία, έναντι της μαλθακότητας. Ο Νηλ αισθανόταν ότι η εξωτερικά επιβαλλόμενη πειθαρχία εμποδίζει την ανάπτυξη της εσωτερικής αυτοπειθαρχίας. Ως εκ τούτου θεωρούσε ότι τα παιδιά που φοιτούσαν στο Σάμερχιλ είχαν περισσότερες προοπτικές να εξελιχθούν με καλύτερα ανεπτυγμένες ικανότητες κριτικής σκέψης και μεγαλύτερη αυτοπειθαρχία απ’ ότι τα παιδιά που εκπαιδεύονταν σε σχολεία βασισμένα στον καταναγκασμό.
“Προτιμώ ένα σχολείο που βγάζει ευτυχισμένους οδοκαθαριστές, παρά νευρωτικούς επιστήμονες” Α.Σ. Νηλ
Διαβάστε τις συνεντεύξεις από τη σημερινή διευθύντρια του σχολείου Ζόι Νηλ Ρέντχεντ, κόρη του Αλεξάντερ Νηλ και διάφορων μαθητών του σχολείου, το οποίο σήμερα βρίσκεται στο Σάφολκ του Λέιστον στην Αγγλία.
Δείτε επίσης την ταινία για το Σάμερχιλ. Η ταινία είναι του Jon East, έχει γυριστεί στους χώρους του σχολείου, βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα και έχει βραβευθεί με δύο βραβεία BAFTA.
Σχετικές Αναρτήσεις:
Φωτεινή Δημοπούλου
Εκπαιδευτικός Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, μέλος της Παιδαγωγικής Ομάδας "Σκασιαρχείο" και του Δικτύου Συνεργατικών Σχολείων Χανίων.
ΣΧΟΛΙΑ